Je wilt een verhaal schrijven, maar hoe verzin je het plot? Waar begin je en hoe vind je de inspiratie? In dit artikel help ik je op weg met het bedenken van de grote lijnen van je plot.
Beginnen vanaf nul
Wat heb je nodig?
Goed. Je wilt dus een verhaal schrijven, maar op leeg velletje papier na, ben je nog geen steek verder gekomen. Ik zet je direct aan de slag, want we gaan brainstormen. Daarvoor heb je een notitieboek of kladpapier nodig. Wat ik je kan aanraden tijdens het schrijfproces is een uitwisbaar notitieblok. Ideaal, omdat je kan kladderen wat je wilt en je lijstjes ook weer kan wijzigen en aanpassen zonder gekras. Zou houd je het overzichtelijk. Daarnaast zijn potloden, pennen en markeerstiften ook geen overbodige luxe!
Inspiratie vinden
Zonder goed plot geen verhaal. Kijk daarom de komende dagen eens goed om je heen. Wat zie je? Wat gebeurt er? Welke activiteiten onderneem jij? Weke activiteiten ondernemen anderen? Kom je sporen van vroeger tegen? Bedenk ook eens waar je interesses liggen. Misschien heb je een favoriete sport of hobby, houd je van natuur of geschiedenis, ben je fan van fantasy series, etc.
Je schrijft alles op. Het maakt niet uit of je dit georganiseerd of ongeorganiseerd doet. Alles kan en alles mag. Denk ook eens na over verschillende landen, steden en huizen. Elke plek heeft andere kenmerken, die van invloed kunnen zijn op je verhaal.
Na een paar dagen bekijk je al je aantekeningen en ga je ze organiseren. Onderstreep waar jouw hart van vol loopt en waar jij graag over zou willen schrijven. Als je vooraf al weinig klik met een onderwerp hebt, zal het schrijven van het boek je op een gegeven moment gaan vervelen.
Van ‘vaag idee’ naar plot
Onderwerp, tijd en plaats
De volgende stap is het bepalen van je onderwerp, de tijd en de plaats. Met tijd bedoel ik het heden, het verleden (welke tijd in het verleden?) of de toekomst. Met plaats bedoel ik het land, de stad, het dorp, het huis, de schuur, de loods, het ziekenhuis en noem het maar op.
Bij de bepaling van je onderwerp, tijd en plaats is het handig om rekening te gaan houden met het genre waarin je wilt gaan schrijven.
Bijvoorbeeld: Een boek voor jonge kinderen zal niet snel over reizen in het buitenland of De Middeleeuwen gaan, omdat jonge kinderen vaak een andere belevingswereld hebben. Kinderen kunnen zich hier niet mee identificeren, omdat hun tijd- en ruimte besef nog niet volledig ontwikkeld is. Anderzijds zal een historische roman niet over een uitvinding van na je gekozen tijdperk kunnen gaan.
Bekijk dus eens welke genre jij leuk vindt en houd dit in je achterhoofd.
Bepaling hoofdonderwerp
Bepaling van onderwerp, tijd en plaats dus. Je hebt bij de vorige stap allerlei zaken opgeschreven en bekeken waar jij warm voor loopt. Het is nu tijd om je ‘hoofdonderwerp’ te kiezen. Vanaf nu is het uitwisbare notitieboek een echte musthave, want hier ga je echt brainstormen en allerlei lijstjes maken en weer veranderen.
Een aantal voorbeelden van onderwerpen:
Liefde tijdens een vakantie
Paardrijden
Een verhaal rondom De Tweede Wereldoorlog
Het koninklijk huis van Zweden
Een dorpje boven in Noorwegen
Het dagelijks leven op een kasteel
etc.
Soms ben je door je onderwerp al gebonden aan een plaats, maar dit hoeft niet. Een verhaal waarin paardrijden centraal staat, zal zich veel afspelen op bijvoorbeeld een manege, maar er kunnen ook scenes op een andere plek voorkomen. Bijvoorbeeld in het huis van de hoofdpersoon.
Het is dus belangrijk om zo volledig mogelijk het onderwerp, tijd en plaats te beschrijven:
Waar staat die manege? In welk land? In welke dorp? Bestaat dit dorp echt? Of heb je het dorp verzonnen? In welke tijd? Neem daar genoeg tijd voor.
Conflict: de drijfveer van je plot
Zonder conflict of probleem word je verhaal saai. Het blijft plat en gaat niet leven. Met het onderwerp, tijd en plaats in je achterhoofd, is het nu dus tijd om te bedenken wat er gaat gebeuren.
Een plot is een opeenvolgende reeks van gebeurtenissen in een logische of geloofwaardige volgorde. De gebeurtenissen prikkelen de lezer en zetten de lezer aan tot het verder willen lezen van je verhaal.
Dus, wat gaat er gebeuren in je verhaal? Blijkt die vakantieliefde een bad guy te zijn? Wordt er tijdens het paardrijden een wedstrijdbeker gestolen? Of wordt er in het dorpje in Noorwegen een moord gepleegd en moet de politie allerlei ingewikkelde raadsels oplossen? Het kan allemaal. Jij bent de auteur, dus jij kunt jouw fantasie rijkelijk laten vloeien.
Schrijf eens tien minuten al je ingevingen op. Kijk ook eens terug naar je brainstorm helemaal aan het begin. Daarin had je opgeschreven wat er allemaal om je heen gebeurde en welke verhalen anderen je vertelden. Wellicht krijg je hier ook inspiratie uit.
Uiteindelijk kies je je conflict of probleem. Daarmee kun je verder naar de volgende stap: je conflict beknopt uitwerken in gebeurtenissen.
Gebeurtenissen / scenes
We gaan gebeurtenissen bedenken. Hoe gaat het conflict of probleem zich in grote lijnen ontwikkelen?
Over het algemeen geldt dat een verhaal is opgebouwd uit een begin- midden- en eindstuk. In het beginstuk worden personages, het onderwerp, de tijd en de plaats geïntroduceerd. Het conflict of probleem kan vanuit daar langzaamaan opgebouwd worden of is er ineens (bijvoorbeeld wanneer er gestolen wordt op de wedstrijd).
In het middenstuk vinden allerlei oplossingen en gebeurtenissen rondom het verhaal plaats. Vaak is het zo dat er oplossingen geprobeerd worden, maar dat die oplossingen het probleem alleen maar erger maken. Er wordt langzaam naar het keerpunt (climax) in het verhaal toegewerkt. Het keerpunt in het verhaal is een gebeurtenis of oplossing, die wel het gewenste resultaat geeft en langzaamaan worden de losse eindjes aan elkaar vast geknoopt.
Voorbeeld plot
De volgende scenes/gebeurtenissen komen bij mij op als ik denk aan de vakantieliefde en de bad guy:
– De hoofdpersoon gaat op vakantie en heeft nog nooit een liefde gehad
– De hoofdpersoon gaat voor het eerst op stap
– Hij/zij ontmoet daar de bad guy
– Het lijkt allemaal leuk en aardig, de hoofdpersoon voelt zich helemaal ingepalmd en op zijn/haar gemak
– De hoofdpersoon is hopeloos verliefd, maar dan blijkt dat de bad guy een groot geheim heeft
– Hij/zij raakt hierbij betrokken en de hoofdpersoon probeert allerlei manier om maar van de bad guy af te komen.
– Al die ‘oplossingen’ werken averechts, totdat er eindelijk de juiste oplossing is en er een keerpunt in het verhaal komt. De hoofdpersoon is de bad guy te slim af. Eind goed, al goed!
Laat je creativiteit dus stromen en brainstorm er op los! Daarna kun je het schema hieronder invullen en heb je de grote lijnen van je plot klaar!
Invulschema plot
Je kunt het volgende schema gebruiken:
| Hoofdonderwerp: | |
| Tijd: | |
| Plaats(en): Waar speelt het verhaal zich allemaal af? | |
| Conflict/probleem: | |
| Steekwoorden gebeurtenissen: |
Plot verder uitwerken
Nu je de basics hebt staan kun je je plot verder uitwerken. Later schrijf ik daarover meer. Lees ook eens mijn proloog van de historische roman die ik schrijf.
Dit artikel kan affiliatelinks bevatten. Koop je via mijn link, dan verdien ik daar een paar cent aan. Lees hier meer.
Dit artikel kan affiliate links bevatten. Lees meer over affiliate links.
